Aan het einde van ons Latijn?


Obelix wist het al: “Rare jongens, die Romeinen”. Profetische woorden, zo bleek. Want tegenwoordig hebben we een minister van onderwijs die dezelfde mening is toegedaan. “Hervormen, dat curriculum” roept hij enthousiast, “knippen in de uren klassieke talen!”

Nu weet tante ook wel dat een aardig mondje Latijn spreken je niet meteen verder helpt op de economische markt. En dat klassiek Grieks niet direct scoort in de sociale media. Grammatica studeren kost bovendien tijd en inspanning die niet voor iedereen is weggelegd. Zeker niet in drukke tijden met zoveel afwisseling.

Maar, wat een rijkdom! Wat een verhalen, wat een poëzie, om nog niet te spreken van de filosofie. Behoorlijk inspirerend als je je weg in het leven aan het zoeken bent. Maar met het inkrimpen van de uren dreigt juist die weelde weg te vallen.

Tante herinnert zich nog levendig wat een verademing het was om De Bello Gallico te kunnen lezen, na een lange, ietwat weerbarstige strijd met grammatica en vocabularium. Echt goed was ze er niet in, maar ze zal de uren niet vergeten dat ze meereisde met Odysseus, een vlammend betoog afstak met Cicero, vertoefde in de grot van Plato en dichtte met Sappho. Niet dat ze dat vandaag allemaal nog kan, maar het legde wel een belangrijke basis.

Oude kost, denkt u? Afgezaagd gedachtegoed, niet meer toepasbaar op het leven van vandaag? Driewerf AHOE! Want de mens blijft de mens en de verhalen van weleer zijn nog steeds inspirerend. Eén voorbeeldje: Margaret Atwood.


Atwood is één van tantes favoriete auteurs. Doorgaans schrijft ze hedendaagse, zelfs ietwat futuristische romans. Maar hier nam ze het verhaal van Odysseus als uitgangspunt. U weet wel, die kerel die het na een pittig conflictje in Troje vertikte om linea recta naar huis te gaan. Maar nog jaren bleef rondzwalpen tussen de Griekse eilanden. Eenogen ontmoette, sirenes tartte, erg gecharmeerd was van Nousikaä (de snoodaard). Ondertussen zat zijn vrouw Penelope braaf te wachten, gaat het verhaal, mindfull tapijten wevend en de minnaars stoicijns van zich afslaand.

Atwood draait het verhaal om, en laat Penelope aan het woord. Heus niet zo’n doetje als Homeros ons doet geloven. Iemand met een eigen mening. En die echt niet stond te springen toen haar man, verwilderd en met klittige baard ineens weer op de drempel stond. Knap hoe ze een klassiek verhaal een nieuwe draai geeft. En ondanks alles nauw bij de tekst blijft, maar bepaalde zinnen gewoon op een andere manier heeft geïnterpreteerd (tante heeft het gechekt!)

Kortom; klassieke verhalen hebben nog lang niet afgedaan. Tante hoopt dat haar theekopjes later toch de kans zullen krijgen om van deze rijkdom te proeven. Niet in vertaling, maar “in het echt”. Dat zijn volgens haar ook gelijke kansen! Of wat denkt u?

Reacties

  1. Wat mooi geschreven theetante, hoewel ik geen Grieks en Latijn ken wel bekend met Homerus in vertaling. Vond ik prachtig! Penelope van Atwood is één van mijn favorieten in de serie mythen van de Bezige Bij

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Natuurlijk is het ook prima om de klassiekers in vertaling te lezen, maar er moeten uiteraard mensen zijn om die vertalingen te maken!

      Verwijderen
  2. Jaaa, helemaal mee eens. Atwoods versie van Penelope's verhaal was één van mijn favorieten van vorig jaar en ik ben nu bezig met een bespreking van Madeline Millers schitterende hervertelling van het verhaal van Achilles. Lang leve de verhalen uit de klassieke oudheid

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik kijk al uit naar je bespreking, het klinkt alvast veelbelovend.

      Verwijderen
  3. Dat boek ga ik onthouden!
    Wat een interessante blog!
    Ik ben dol op boeken en vooral op geschiedenisboeken,
    maar ook deze blog sprak me als gymnasiast erg aan!
    De verhalen uit de klassieke oudheid alleen maar in vertaling lezen?
    Dat haalt de lol er wel een beetje vanaf..

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ben al even gaan piepen op jouw blog, ook erg leuk! En, inderdaad, een tekst lezen in de oorspronkelijke taal heeft toch altijd een streepje voor!

      Verwijderen
  4. Is die minister nou helemaal zot geworden? Als puber heb ik Grieks en Latijn vervloekt inderdaad, maar nu ben ik dankbaar voor die uren. Niet omdat het zo handig is om die talen te kennen, maar vanwege hun vormende waarde. Filosofie, natuurlijk, maar ook het urenlang ploeteren en analyseren om iets te doorgronden (een tekst in dit geval). Daar leer je een heleboel van!
    (En dat boek van Margaret Atwood staat bij deze op mijn leeslijstje.)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik wist wel dat je het met me eens zou zijn!!! Vast ook een goede bronvan verhalen, die oudheid? (Mijn leraar verhalenvertellen raadde ons de Metamorfosen als studiemateriaal aan, zelf heb ik nog wel eens zin om in de Middeleeuwse exempla te duiken : komt die studie ook van pas!)

      Verwijderen

Een reactie posten

Populaire posts