De krant, het nieuws en Alain de Botton

 
In deze tijden vol apps en sites, blijft ongetekende fan van de papieren krant. Heel ouderwets, maar hij knispert zo heerlijk. Bovendien kan je er op tekenen, in mijn bestaan een belangrijk pluspunt. En je kunt er ook nog eens boekenleggertjes uitscheuren!

Maar bovenal waardeer ik de krant omdat deze na de waan van de dag bekijkt wat het bezinksel is van vierentwintig uur activiteit. Wat vraagt nu eens echt de aandacht van de lezer? Naast de feiten geeft de krant immers ook de samenhang, en kruidt deze met een stevige opinie, die soms de hele dag nazindert: zo hebben we het graag.

Dames en heren, laten we eerlijk zijn: de krant schuift op. Waar dit medium ooit begon als een versnelling en ervoor zorgde dat nieuws zich vlugger kon verspreiden, brengt de krant vandaag nieuws dat iets langer houdbaar is. En in dit razend tijdvak is een etmaal al een eeuwigheid.

Andere media hebben de taak om kort op de bal te spelen overgenomen, ze injecteren ons op alle mogelijke en onmogelijke ogenblikken met fragmentjes nieuws. Nog niet geclusterd in een samenhang, nog niet verteerd maar heet van de naald. Horendol word je ervan, althans ondergetekende, die al lang geleden besliste slechts één medium te hanteren: de gedrukte krant. Hopeloos gedateerd, maar als historica kom je er nog mee weg.

Toch is er misschien ook hoop. Want waar de krant eertijds een zenuwwekkend nieuw verschijnsel was, is het vandaag de dag een teken van traagte als de mens een krant leest. En zo aangeeft dat hij of zij genoegen neemt met één fikse nieuwsscheut per dag. Krantenlezers op de trein kunnen op mijn warme sympathie rekenen. Less is more, zo is het maar net.

Het boek (waar deze blog uiteindelijk over zou moeten gaan)

Om alle bovenstaande redenen was ik erg benieuwd naar De Bottons nieuwe boek over het nieuws. (en natuurlijk ook omdat ik "den Alain" bijzonder hoog in het vaandel draag). Het boek doet in elk geval wat de titel belooft: het geeft ons een handleiding bij het consumeren van nieuws. Het confronteert ons met de misvatting dat wat nieuw is ook belangrijk is. Het wijst ons op de onderliggende angsten die we met nieuwsberichten trachten te sussen. En het doet ons mijmeren over de heilzame werking die nieuwsberichten zouden kunnen hebben, als ze beter zouden worden gemaakt.

Wat onze Alain in dit boek eigenlijk wil doen, is aangeven hoe we al die fragmenten die ons dagelijks overspoelen zin en betekenis kunnen geven. Hoe we kunnen uitzoomen en zo een ongeluk kunnen verbinden met een filosofische mijmering over de plaats van leed in onze maatschappij. Geniaal zijn ook zijn bladzijden over het celebrity nieuws en hoe we omgaan met helden: we willen naar hen opkijken, maar we willen ook graag horen dat ze uiteindelijk geen ideale mensen zijn. Een heel boeiend hoofdstuk, waarin zijn eerdere boek over statusangst weerklinkt.

En laat daar nu eens echt het schoentje wringen! Ik vond dit boek een prettige samenvatting van Alains eerdere gedachten, nu toegepast op het domein van het nieuws. Een leuke synthese van hoe het nieuws een nieuwe religie wordt en hoe het, net als kunst, zou moeten helpen bij introspectie. En dit alles vlotjes en helder gebracht. Maar als ik eerlijk ben, smaakt dit afkooksel toch een beetje flets.

Bericht aan den Alain:

Mijn allerliefste Alain, ik had toch meer van je verwacht! Dit moet een gezellig knip- en plakmiddagje geweest zijn aan een zonnige keukentafel. Heerlijk licht en luchtig. Maar, waarom heb je er nergens een filosoof bijgesleept? Of een kunstwerk? Daar ben je zo goed in, en dat geeft je werk altijd zoveel diepte. Was je er zelf deze keer ook op uit om snel iets nieuws te brengen?

Maar, Alain, ik vergeef het je. Omdat je al zoveel fijne boeken hebt geschreven. En ik ook deze keer weer vlotjes heb meegelezen en me geïnspireerd wist. Maar voor de volgende keer, graag weer wat meer diepgang, wat meer oude knarren uit filosofenland en wat meer bezieling. Dan blijf ik fan.

Reacties

Populaire posts